W dniach 20-21 sierpnia 2021 roku już po
raz osiemnasty odbył się Festiwal
Kultury Polskiej i Żydowskiej – „XVIII Święto Ciulimu-Czulentu”
Lelowskie Spotkania Kultur. Mimo trudnej sytuacji
epidemiologicznej panującej w całym kraju, udało nam się spotkać
w kameralnym gronie, dlatego też tegoroczny
festiwal
miał charakter bardziej refleksyjny, intelektualny i edukacyjny.
Pierwszy dzień „XVIII Święta
Ciulimu-Czulentu” rozpoczął się muzycznym wstępem. Utwory klezmerskie i
żydowskie wykonali Pani Agnieszka Skowrońska oraz Pan Mateusz Wójcik. Następnie
miała miejsce projekcja filmu pt. Austeria,
w reżyserii Jerzego Kawalerowicza. Dyskusję o filmie, jak co roku, poprowadził
znawca tematyki żydowskiej dr Maciej Stroiński – wykładowca na Uniwersytecie
Jagiellońskim, filmoznawca, krytyk teatralny i tłumacz.
Drugi dzień
festiwalu zainaugurowały warsztaty pisania w języku jidysz, przeprowadzone
przez Panią Karolinę Koprowską – doktorantkę z Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracownicę
Instytutu Judaistyki na UJ, jidyszystkę, która podczas festiwalu pełniła także
rolę przewodnika po ohelu i synagodze. O godzinie 16:00 odbyło się spotkanie
wokół chasydyzmu, zapoczątkowane projekcją filmu Cadyk z Lelowa (produkcja: TVP S.A. – program redakcji ekumenicznej).
Spotkanie poprowadził Pan Mirosław Skrzypczyk – prezes Lelowskiego Towarzystwa
Historyczno-Kulturalnego im. Walentego Zwierkowskiego, laureat licznych nagród
i wyróżnień na rzecz przywracania pamięci i budowania dialogu polsko-żydowskiego,
autor wielu publikacji dotyczących tematyki żydowskiej i lelowskich Żydów oraz,
wcześniej wspomniana, Pani Karolina Koprowska. Drugi dzień festiwalu uwieńczony
został spektaklem I skrzypek gra w
wykonaniu Zespołu Folklorystycznego Ziemi Lelowskiej, jak również koncertem
laureatów Konkursu Piosenki Żydowskiej oraz zespołu wokalno-instrumentalnego
Ogniki z Gminnego Ośrodka Kultury w Lelowie. Widzowie mieli okazję usłyszeć
muzykę żydowską i klezmerską, wykonywaną przez młodych artystów z Lelowa.
Dwudniowemu
festiwalowi towarzyszyła ponadto wystawa fotograficzna autorstwa Dariusza
Gawrońskiego pt. Chasydzi w Lelowie
oraz degustacja przysmaków kuchni regionalnej i żydowskiej, w tym lelowskiego
ciulimu oraz czulentu, przygotowanych przez pracowników Gminnego Ośrodka
Kultury w Lelowie. Dla uczestników festiwalu udostępniona została także Izba
Tradycji Ziemi Lelowskiej, wraz ze znajdującą się wewnątrz żydowską Dioramą.
Festiwal
współorganizowany był przez Starostwo Powiatowe w Częstochowie.