
Pracownik socjalny
Osoby i rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej, z którą nie mogą sobie poradzić przy wykorzystaniu własnych sił i środków mogą zgłaszać się osobiście, telefonicznie lub pisemnie do ośrodka pomocy społecznej w gminie wg. miejsca stałego pobytu lub ostatniego miejsca zameldowania na pobyt stały.
W ośrodkach pomocy społecznej tak jak we wszystkich innych strukturach organizacyjnych pomocy społecznej zatrudnieni są pracownicy socjalni. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej pracownikiem socjalnym może być osoba, która posiada dyplom uzyskania tytułu zawodowego w zawodzie pracownik socjalny, dyplom ukończenia kolegium służb społecznych, dyplom wyższej szkoły zawodowej o specjalności praca socjalna lub ukończone studia wyższe o specjalności praca socjalna na jednym z kierunków: pedagogika, politologa, polityka społeczna, psychologia, socjologia lub nauki o rodzinie.
Pracownik socjalny jest tym, który najczęściej pojawia się jako pierwszy na scenie sytuacji kryzysowej. On ją ocenia, a następnie stara się, wykorzystując swoją wiedzę, doprowadzić do pomyślnego rozwiązania tego kryzysu. To na pracowniku socjalnym spoczywa obowiązek konstruowania całej sieci pomocowej, poprzez zwracanie się w odpowiednim czasie do profesji pokrewnych w celu przeprowadzenia konkretnych działań pomagających klientowi.
Pracownik socjalny w gminie to rzecznik spraw mieszkańców, który w imieniu tych najbardziej niezaradnych, niepełnosprawnych próbuje rozwiązać ich problemy. W pracy ma do czynienia z różnymi osobami, m. in.: chorymi psychicznie, uzależnionymi, pomaga osobom zwolnionym z zakładów karnych, rodzinom patologicznym.
Do zadań pracownika socjalnego należy w szczególności:
- praca socjalna
- dokonywanie analizy i oceny zjawisk, które powodują zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej oraz kwalifikowanie do uzyskania tych świadczeń
- udzielanie informacji, wskazówek i pomocy w zakresie rozwiązywania spraw życiowych osobom, które dzięki tej pomocy będą zdolne samodzielnie rozwiązywać problemy będące przyczyną trudnej sytuacji życiowej; skuteczne posługiwanie się przepisami prawa w realizacji tych zadań
- pomoc w uzyskaniu dla osób będących w trudnej sytuacji życiowej poradnictwa dotyczącego możliwości rozwiązywania problemów i udzielania pomocy przez właściwe instytucje państwowe, samorządowe i organizacje pozarządowe oraz wspieranie w uzyskaniu pomocy
- udzielanie pomocy zgodnie z zasadami etyki zawodowej
- pobudzanie społecznej aktywności i inspirowanie działań samopomocowych w zaspakajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób, rodzin, grup i środowisk społecznych
- współpraca i współdziałanie z innymi specjalistami w celu przeciwdziałania i ograniczania patologii i skutków negatywnych zjawisk społecznych, łagodzenie skutków ubóstwa
- inicjowanie nowych form pomocy osobom i rodzinom mającym trudną sytuację życiową oraz inspirowanie powołania instytucji świadczących usługi służące poprawie sytuacji takich osób i rodzin
- współuczestniczenie w inspirowaniu, opracowaniu, wdrożeniu oraz rozwijaniu regionalnych i lokalnych programów pomocy społecznej ukierunkowanych na podniesienie jakości życia
Przy wykonywaniu zadań pracownik socjalny jest obowiązany:
- kierować się zasadami etyki zawodowej
- kierować się zasadą dobra osób i rodzin którym służy, poszanowania ich godności i prawa tych osób do samostanowienia
- przeciwdziałać praktykom niehumanitarnym i dyskryminującym osobę, rodzinę lub grupę
- udzielać osobom zgłaszającym się pełnej informacji o przysługujących im świadczeniach i dostępnych formach pomocy
- zachować w tajemnicy informacje uzyskane w toku czynności zawodowych, także po ustaniu zatrudnienia, chyba że działa to przeciwko dobru osoby lub rodziny
- podnosić swoje kwalifikacje zawodowe poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie
Zgodnie z zapisami ustawy o pomocy społecznej dzień 21 listopada obchodzony jest jako Dzień Pracownika Socjalnego.